Messerschmitt Bf 109-E7

Ιστορικό:

Tο πρωινό της 20ης Μαΐου 1941, ξεκίνησε από τους Γερμανούς η επιχείρηση για την κατάληψη της Κρήτης με την ονομασία «Merkur» (Ερμής). Ίσως η πιο παράδοξη επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου πολέμου που βασίστηκε εξ ολοκλήρου σε δυνάμεις αέρος. Στη μάχη για την κατάληψη της Κρήτης έλαβαν μέρος 1300 Γερμανικά αεροσκάφη όλων των τύπων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 44% από το σύνολο των 10000 αλεξιπτωτιστών, σκοτώθηκαν στις πρώτες ημέρες της επιχείρησης. Σύμφωνα με τα βρετανικά αρχεία, κατεστράφησαν 220 αεροσκάφη ενώ 150 υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Ο όρμος της Σούδας δέχτηκε ισχυρούς βομβαρδισμούς καθώς αποτελούσε τη βάση του συμμαχικού στόλου. Σε απάντηση τα αντιαεροπορικά πυρά κατάφεραν να πλήξουν μεγάλο αριθμό Γερμανικών αεροπλάνων. Σύμφωνα με τα Γερμανικά και Βρετανικά αρχεία, εικάζουμε ότι το ναυάγιο του αεροσκάφους που βρίσκεται βυθισμένο στην Σούδα είναι ένα Messerschmitt Bf 109-Ε7 με αριθμό κατασκευής Werk Νο 4173 (12/39) και πιλότο τον Berthold Jung.

Το αεροσκάφος άνηκε στην 5/JG 77 με βάση τους Μολάους, Λακωνίας και μετέπειτα το Μάλεμε της Κρήτης. Στις 20 Μαΐου 1941 το αεροπλάνο δέχτηκε πλήγμα από αντιαεροπορικά πυρά με συνέπεια να υποστεί ανεπανόρθωτες βλάβες (πιθανή απώλεια δεξιού ημιπτερυγίου) αναγκάζοντας τον πιλότο να εγκαταλείψει το αεροσκάφος και να συλληφθεί από τις συμμαχικές δυνάμεις.

Ο Berthold Jung, ήταν πιλότος του Γερμανικού Ναυτικού, ο οποίος πριν τον πόλεμο μετατέθηκε οικειοθελώς σε μοίρα καταδιωκτικών της Γερμανικής Αεροπορίας. Μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους του στα Χανιά μεταφέρθηκε σαν αιχμάλωτος πολέμου στη Αυστραλία μέχρι το 1947. Μετά την απελευθέρωση του επέστρεψε στη Στουτγάρδη όπου εργάστηκε σαν διερμηνέας. Μετέπειτα κατατάχθηκε στο μεταπολεμικά νεοσυσταθέν Γερμανικό Ναυτικό, φτάνοντας μέχρι τον βαθμό του Υποναύαρχου, ενώ μετά την αποστράτευσή του (1973) διετέλεσε Πρόεδρος του Γερμανικού Ερυθρού Σταυρού στο Κίελο. Έφυγε από τη ζωή το 1992.

Το αεροσκάφος

Ένα από τα καλύτερα καταδιωκτικά (καταδιωκτικά-ελαφριά βομβαρδιστικά) αεροσκάφη του 2ου παγκοσμίου πολέμου, που κατατάσσεται στη λίστα των πέντε πιο επιτυχημένων μαχητικών στην ιστορία της αεροπορίας.
Σχεδιάστηκε από τον Willy Messerschmitt και τον Robert Lusser και κατασκευάστηκε από την Bayerishe Flugzeugwerke μετέπειτα Messerschmitt AG (1938). Την περίοδο 1939-1945 παρήχθησαν περίπου 30.500 αεροσκάφη, αριθμός που αποτελεί το 47% της συνολικής Γερμανικής παραγωγής αεροσκαφών στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η πρώτη πτήση πραγματοποιήθηκε το 1935. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το Bf 109 κατάφερε τις περισσότερες καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών από κάθε άλλο αεροσκάφος.

Κατασκευάστηκαν συνολικά 12 σειρές παραγωγής (BF 109 A//B/C/D/E/F/G/H/K/T/Z) με διαφορετικούς επιμέρους εξοπλισμούς, θωρακίσεις, οπλικά συστήματα και αυτονομίες, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες των επιμέρους θέρετρων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στην μάχη για την κατάληψη της Κρήτης έλαβαν μέρος 90 αεροσκάφη Bf 109 Ε3-Ε7 σειράς, επονομαζόμενης «Emil». Ενδεικτικά, τα Bf 109 E7, σαν αυτό που βρίσκεται στον βυθό του όρμου της Σούδας έφεραν τον ακόλουθο οπλισμό:

2 Χ Rheinmetall-Borsig 17 MG 7.92mm τοποθετημένα πάνω από το κάλυμμα του κινητήρα.
2 Χ MG FF/Μ 20mm τοποθετημένα εντός των ημιπτερυγίων.
1 X MG FF/Μ 20mm στην πλήμνη της έλικας (σε κάποιες σειρές)
Messerschmitt Bf109 – Ε7

Χαρακτηριστικά αεροσκάφους

Τύπος: Μονομελές Καταδιωκτικό
Μήκος: 8.74 μ
Εκπέτασμα: 9.86 μ
Ύψος: 3.40 μ
Επιφάνεια πτέρυγας: 16.16 τ.μ
Βάρος: 2014 κιλά
Κινητήρας: 1× Daimler-Benz DB 601N υδρόψυκτος V12, 1.200 hp
Μέγιστη Ταχύτητα: 578 χλμ/ώρα στα 12,300 πόδια (3,749 μ)
Μέγιστο Επιχειρησιακό Ύψος: 36,500 πόδια (11,125 μ)
Αυτονομία: 600-850 χλμ ανάλογα με τον εξοπλισμό

Το ναυάγιο

Βρίσκεται στην περιοχή Καλάμι του όρμου Σούδας ανάποδα στο βυθό σε ελαφριά κατωφέρεια και σε βάθος 39 έως 41μ. Αρκετά τμήματα του είναι θαμμένα στο λασπώδη βυθό όπως ο κινητήρας του με τον έλικα, το πιλοτήριο απουσιάζει ενώ το ένα φτερό βρίσκεται λίγα μέτρα ρηχότερα με τον οπλισμό του. Η συχνή χαμηλή ορατότητα δεν επιτρέπει στους δύτες να απολαύσουν τις λεπτομέρειες του αεροσκάφους. Όμως αυτή η ατμοσφαιρική κατάσταση έχει τη δική της ομορφιά.

Κείμενο: Νίκος Καρατζάς – Ιστορική έρευνα: Ηρακλής Ρούσσης, Νίκος Καρατζάς
Για το ναυάγιο περιγραφή του Αντώνη Γράφα.

Βιβλιογραφία

Jochen Prien Geschichte des Jagdgeschwaders 77
Teil 1 X. Einsatzim Balkanfeldzug und bei der Besetzung Kretas
Air Borne Invasion of Crete “The Battle of Crete, May 20 -June 1, 1941”, issued October 15, 1941.
Warplanes of the Luftwaffe Combat Aircraft of Hitler’s Luftwaffe 1939-1945 David Donald
ΓΕΣ/ΔΙΣ, Η Μάχη της Κρήτης, Αθήνα,1961