Πηγές Λάδωνα

Ο ποταμός Λάδωνας πηγάζει από τα Αροάνια Όρη (Χελμός) και συγκεκριμένα από το όρος Πεντέλεια. Οι πηγές του βρίσκονται στην περιοχή του χωριού Λυκουρία Αχαΐας, όπου ονομάζεται «Ράχη Πύργου» ή«Κεφαλόβρυσο» και αναβλύζει μέσα από καταβόθρες με τόση δύναμη ώστε θα μπορούσε να κινεί ταυτόχρονα 20 νερόμυλους. Στο τελείωμα των καλοκαιρινών μηνών, λόγω της μειωμένης βροχόπτωσης είναι η μοναδική ευκαιρία γιατους δύτες να βρουν τα νερά της πηγής με την ελάχιστη δυνατή θολερότητα και ορμή. Έτσι εκμεταλλευόμενοι αυτό το χρονικό παράθυρο θελήσαμε να κάνουμε μια αρχική προσέγγιση στο υδάτινο σπήλαιο, από όπου πηγάζει το νερό του ποταμού.
 Tον  Σεπτέμβριο του 2018, η καταδυτική ομάδα Grafas Diving βρέθηκε στις Πηγές του ποταμού Λάδωνα. Οργάνωσε και εκτέλεσε σειρά καταδύσεων με σκοπό την βιντεοσκόπηση, φωτογράφηση, συλλογή πληροφοριών, όσων αφορά τη χλωρίδα και πανίδα του σπηλαίου, όπως επίσης και τη χαρτογράφησή του. Η ορατότητα είναι πάντα περιορισμένη λόγω του ιζήματος. Τα πετρώματα παρουσιάζουν πολλές εναλλαγές, από βράχο χώμα, πηλό και χαλίκι. Η θερμοκρασία είναι 12 έως 13 βαθμούς Κελσίου τους φθινοπωρινούς μήνες και παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις στο σύνολο του έτους. Η μορφολογία του σπηλαίου θυμίζει μεγάλο κατηφορικό αγωγό με κλίση που αγγίζει τις 10-15 μοίρες και μέγιστο βάθος που φτάνει ως τα τα 47 μέτρα. Η ομάδας μας άπλωσε μίτο και εξερεύνησε 120 περίπου μέτρα του σπηλαίου, όπου στο τέλος διαφαίνεται μια απότομη αλλαγή της κλίσης, προς τα πάνω, δημιουργώντας ένα
¨φουγάρο¨ σχεδόν τετράγωνο φτάνοντας σε αδιέξοδο. Λόγω της εξαιρετικά μειωμένης ορατότητας επιλέξαμε να συνεχίσουμε την εξερεύνηση, όταν οι συνθήκες θα είναι πιο διαχειρίσιμες.
Ένα παράδοξο γεγονός, είναι πως κατά τη διάρκεια των καταδύσεων ανακαλύψαμε στα 10-15 μέτρα βάθος, 2 κάλυκες μεγάλου διαμετρήματος (ίσως αντιαεροπορικών όπλων) με σχετικά μεγάλη φθορά από την οξείδωση. Υπόθεση μας είναι πως μπορεί πριν τα νερά της πηγής, ενισχυθούν από τα νερά της αποξήρανσης της λίμνης του Φενεού, το επίπεδο των υδάτων, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες να έπεφτε σε σημείο, που ίσως αυτή η φυσική σπηλιά, εξυπηρετούσε ως κρησφύγετο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το σημείο που βρέθηκαν οι κάλυκες, λόγω της κλίσης του σπηλαίου αποκλείει το γεγονός να κύλησαν από την επιφάνεια του νερού. Δυστυχώς δεν υπάρχουν έγγραφες ή προφορικές αναφορές για αυτό το γεγονός, τουλάχιστον προς το παρόν.