Σπήλαιο Περιστέρας

Ιστορία του σπηλαίου

Οι κάτοικοι του Μεγαλοχωρίου πίστευαν παλιά ότι το σπήλαιο ήταν στοιχειωμένο και ότι “νεράιδες” και κακά πνεύματα προήλθαν από αυτό. Κάποια στιγμή ένας κάτοικος της Τακτικούπολης, ο Βαγγέλης Λαζάρου τόλμησε, κόντρα σε όλες τις δοξασίες να μπει στην απόκοσμη τρύπα και ανακάλυψε το σπήλαιο που ονομάστηκε έκτοτε «Περιστέρι».

Η “Περιστέρα”, αφού εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε από την Ελληνίδα σπηλαιολόγο Άννα Πετροχείλου τη δεκαετία του 1970, διαπιστώθηκε πως ήταν ηλικίας άνω των 150 εκατομμυρίων ετών.

Περιγραφή του σπηλαίου

Το σπήλαιο είναι πλέον εύκολα προσβάσιμο, για τους οδηγούς μέσω του δρόμου Στένου-Βαθίου. Σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι εύκολα προσβάσιμο από τον πεζοπόρο. Η είσοδος αποτελείται από πλήθος τεράστιων ογκόλιθων, οι οποίοι δεν είναι σταθεροί, και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μεγάλων ή μικρών κατολισθήσεων κατά τη διάρκεια βροχοπτώσεων.

Το μήκος του είναι περίπου 240 μέτρα και η έκταση περίπου 4000 τετραγωνικά μέτρα. Στο ξεκίνημα της πορείας για την είσοδο, υπάρχει μια κατακρήμνιση που ξεκινά δίπλα σχεδόν από την άσφαλτο και φτάνει σε ένα υψόμετρο περίπου 30 μέτρων από το δρόμο, με κλίση σχεδόν 30 μοιρών. Σε εκείνο το σημείο υπάρχει ένα ίσιο πεδίο από μεγάλους και σχετικά σταθερούς ογκόλιθους και ο επισκέπτης μπορεί πλέον να διακρίνει, το τμήμα της οροφής του σπηλαίου, που κάποτε γκρεμίστηκε και δημιούργησε το χάσμα της εισόδου. Μετά ξεκινά το δύσκολο κομμάτι της καθόδου. Οι μεγάλοι βράχοι που ακουμπούν μεταξύ τους, δημιουργούν πολλά διάκενα που ο επισκέπτης πρέπει να περνά με μεγάλη προσοχή. Η διαρκής υγρασία και η έλλειψη άμεσου φωτός έχει δημιουργήσει μια γλιστερή επιφάνεια στα βράχια που κάνει ακόμα πιο δύσκολη την κάθοδο, η οποία αντίστοιχα με το πρώτο τμήμα που περιγράψαμε, έχει και αυτή μια κλίση κοντά στις 30 μοίρες και μήκος σχεδόν 50 μέτρα. Εμείς για τη μεταφορά του καταδυτικού μας εξοπλισμού (ένα εγχείρημα ιδιαιτέρως δύσκολο και επίπονο) τοποθετήσαμε σχοινιά, ώστε να εξασφαλίσουμε ασφαλέστερη κάθοδο.

Η εικόνα που αντικρίζει όμως ο επισκέπτης, όταν η λίμνη μπει στο οπτικό του πεδίο είναι καθηλωτική. Το φως ανακλάται από τα νερά της λίμνης που φωτίζουν την οροφή με ένα βαθύ μπλε χρώμα. Σε ορισμένα σημεία τα νερά είναι διαυγή και σε γενικές γραμμές το νερό στην επιφάνεια είναι πιο κρύο σε σχέση με μισό μέτρο βαθύτερα. Αρκετοί από τους επισκέπτες που συναντήσαμε εκείνη την ημέρα βούτηξαν για ένα δροσερό μπάνιο στα νερά της. Υπάρχει μια βαριά μυρωδιά (σύνηθες γνώρισμα σε σπήλαια) που οφείλεται στον στατικό αέρα και τα περιττώματα του μεγάλου πληθυσμού νυχτερίδων που ζουν στις οροφές, ιδιαίτερα πάνω από το τμήμα 2 (βλ. φωτογραφία χάρτη Πετροχείλου).

Θεωρητικά, αν κάποιος είναι εξοπλισμένος με αδιάβροχο φακό, κράνος και μπότες πεζοπορίας μπορεί να επισκεφθεί όλα τα τμήματα του σπηλαίου. Η πρώτη κατακρύμνηση (τμήμα 2) είναι σαν ένα μικρό νησί βράχων που οδηγεί στη δεύτερη λίμνη του σπηλαίου. Κάτω από την “πέτρινη ασπίδα”(τμήμα 3) οδηγεί η διαδρομή στο “Ενετικό Κανάλι”(τμήμα 6) και στην “Αίθουσα Πυραμίδας”. Τότε μπορεί κανείς να φτάσει και στην “Αίθουσα πιγκουίνων”(τμήμα 4) όπου υπάρχουν σταλακτίτες. Τέλος έρχεται η τρίτη λίμνη και η “Πύλη του Άδη”(τμήμα 5 τέρμα δεξιά), ένα μικρό κανάλι μήκους 11 μέτρων. Μετά φτάνει η τελευταία προσβάσιμη περιοχή του σπηλαίου, όπου διακρίνεται πλήθος σταλαγμιτών. Ένας από αυτούς μοιάζει με ένα πουλί που κάθεται, που δικαιολογεί το όνομα «σπηλιά περιστεριών».

Η κατάδυση

Στην αποστολή έλαβαν μέρος 3 δύτες της ομάδας μας ( Γιάννης Λιαρδάκης, Ανδρέας Μιχαλόπουλος, Αντώνης Γράφας ) και ένας βοηθός επιφανείας (Στράτος Βεργαδής ).Το βάθος στα περισσότερα σημεία δε ξεπερνά τα 2 μέτρα (πολύ ρηχότερα για την ακρίβεια.) Τα νερά έχουν πολλά αλλοκλινή, που δημιουργούν μεν μια πολύ εντυπωσιακή ατμόσφαιρα, αλλά επηρεάζουν σημαντικά την ορατότητα. Σε σημεία που ο δύτης βρίσκεται κάτω από βυθισμένα βράχια, υπάρχει συνεχής πτώση μιας χαρακτηριστικής κίτρινης ή κεραμιδί πούδρας που επικάθεται στον ασβεστόλιθο. Γενικά ο ασβεστόλιθος, λόγω της επαφής του με το νερό που είναι πλούσιο σε μαγνησίο και ανθρακικό ασβέστιο, ήταν σαθρός και θρυμματιζόταν εύκολα σε σημεία που ήταν πολύ λεπτός. Θα θέλαμε να δώσουμε το γενικό συμπέρασμα πως, ειδικά σε αντιστοιχία με τη δυσκολία και την επικινδυνότητα της μεταφοράς του εξοπλισμού από το δρόμο ως τα νερά της λίμνης, η κατάδυση στο συγκεκριμένο σημείο κρίνεται πολύ ευκολη. Θα μπορούσαμε με μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια να απολαύσουμε το μέρος με snorkeling με συνδυασμό βασικού σπηλαιολογικού εξοπλισμού, ώστε να προσεγγίσουμε όλες τις αίθουσες. Η κολύμβηση με καταδυτικό εξοπλισμό από το τμήμα 2 προς το τμήμα 3, δεν ήταν δυνατή και κατ’ επέκταση, οι δύτες έπρεπε με τον καταδυτικό τους εξοπλισμό φορεμένο,να σκαρφαλώσουν όλη την πυραμίδα, υπό το διαρκές βλέμμα των νυχτερίδων που κατοικούν στην οροφή.